Anno 2021 beweegt er wat binnen de mobiliteits-, wegenis- en infrastructuursector. Duurzaamheid staat steeds hoger op de agenda. Een belangrijke stap in de juiste richting is natuurinclusief bouwen, volgens de principes van Natuurtechnische Milieubouw (NTMB). Als beheerder van het NTMB-zorgsysteem speelt COPRO een cruciale rol. Karl Fonteyne, Business Developer NTMB bij COPRO, vertelt over het belang van zo natuurinclusief mogelijk bouwen.
Karl Fonteyne
Karl Fonteyne werkt sinds september 2020 als business developer bij COPRO, waar hij helpt de natuurtechnische milieubouw (NTMB) te stimuleren en vorm te geven. Onervaren in de materie is hij allerminst: vijftien jaar geleden stond hij al mee aan de wieg van het NTMB-zorgsysteem dat indertijd werd opgestart door het toenmalige Departement LNE (Leefmilieu, Natuur en Energie) van de Vlaamse Overheid, nu het Departement Omgeving. Departement LNE zocht een garantie voor de kwaliteit van de producten die gebruikt werden bij natuurinclusief werken, en richtte daar een werkgroep voor op waar ook Karl in zetelde. Toen het NTMB-zorgsysteem uiteindelijk op poten stond, zocht de overheid naar partners om het beheer van het systeem aan uit te besteden.
In eerste instantie werkte ik vier jaar bij de Confederatie Bouw aan het promoten van het NTMB-zorgsysteem bij aannemers. Het werd echter vrij snel duidelijk dat we best bij het begin van de keten konden starten: bij de opdrachtgevers dus.
Voor COPRO is natuurinclusief bouwen één van haar speerpunten: “Bij de aanleg van infrastructuurwerken of werken aan het openbare domein willen we echt de volledige keten betrekken in het NTMB-verhaal,” zegt Karl Fonteyne, “eerst en vooral de opdrachtgever, bij wie we de NTMB-mindset echt ingebakken willen zien; maar ook de ontwerpers (architecten, studiebureaus) willen we de natuurinclusieve reflex aanleren: het zijn immers zij die voor de opdrachtgevers het werk uittekenen en uitschrijven, en de creatieve macht hebben om bepaalde ideeën aan te brengen."
Opdrachtgevers: niet onwillig, wel onwetend
Karl Fonteyne: “We zien dat iedereen het belang van natuurinclusief werken ondertussen wel erkent. We zijn er echter van overtuigd dat het vooral de opdrachtgevers zijn die we moeten overhalen om er nog meer aandacht voor te hebben. In het eigen dagelijkse leven is men zich daar wel van bewust, maar men moet die vertaalslag durven maken naar de eigen werkomgeving, en in het uitschrijven van projecten aandacht vragen – nee, éisen – voor natuurinclusief werken. Die eerste stap, bij de opdrachtgever, is dan ook zeer belangrijk. En mocht die opdrachtgever geen aandacht vragen voor NTMB, dan vind ik dat het de taak is van de ontwerper om hen daarop te wijzen.
Om nu een voorbeeld te geven: een gemeente schrijft een opdracht uit voor de aanleg van een parking, en vermeldt gewoon dat er een parking met 100 plaatsen nodig is. Dan moet er iets beginnen knagen bij de ontwerper: hebben we eraan gedacht dat die parking natuurinclusief kan zijn? Wat ga je doen met afwatering, wat met de beplanting? Moet de parking volledig verhard zijn of net niet? Er moet echt een wisselwerking zijn tussen opdrachtgever en ontwerper om tot een optimaal natuurinclusief ontwerp van het project te komen.
Er wordt soms gezegd dat werken via de NTMB-principes of met behulp van NTMB-materialen duurder is dan de klassieke manier, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn; alles hangt af van het project. Een weg of een parking met waterdoorlatende betegeling hoeft niet duurder te zijn dan een klassiek aangelegde parking: bij laatstgenoemde moet je ook nog gootstenen voorzien, en riolering. Het ene project zal dus zeker niet duurder zijn dan het andere.
NTMB in de toekomst
Voor mij is de weg van de toekomst letterlijk een weg, zoals die nu klassiek wordt opgebouwd, maar dan versterkt met NTMB-materialen en natuurinclusief werken. Een weg van de toekomst houdt niet enkel rekening met de mens, maar ook met diens omgeving, met de fauna en flora die ecosysteemdiensten leveren.
De rol van de overheid in het NTMB-gebeuren is de rol van iedere opdrachtgever: zij moeten bij hun projecten natuurinclusief werken opnemen. Daarnaast hebben zij natuurlijk ook een rol als wetgevende macht, en zou het heel goed zijn – en daar wordt ook aan gewerkt – om het natuurinclusief werken in te schrijven in de wetgeving. Bij omgevingswerken bijvoorbeeld zou dat een perfecte oplossing zijn.
Ook interesse in natuurinclusief?
De uiteindelijke doelstelling van COPRO rond NTMB is om duurzamer te gaan werken bij infrastructuurwerken. COPRO staat met beide voeten in de maatschappij, en ziet dat er momentum heerst om hierop in te zetten. Geen moment te vroeg, overigens: zo kunnen we ook voor de generaties die na ons komen een goede, degelijke en groene infrastructuur garanderen.
Kom meer te weten over het belang van NTMB voor de natuur of ontdek deze praktijkvoorbeelden. Wie wil starten met het produceren of verhandelen van NTMB-materialen of wie wil werken volgens de NTMB-principes kan contact opnemen met COPRO. Wij zullen je bijstaan bij de eerste stappen in het gebeuren.
